dinsdag 24 september 2013

Onder water

Z: Pappa?
V: Ja, jongen.
Z: Waar is die overstroming precies?
V: Overstroming? Wat bedoel je precies?
Z: Die meneer zegt dat zijn huis onder water staat.
V: O, dat. Hij bedoelt iets anders. Je weet dat papa en mama geld geleend hebben van de bank om ons huis te kunnen kopen?
Z: Ja, met zo'n hypo-dinges.
V: Een hypotheek ja. Dat heeft deze mijnheer ook. Toen hij het huis kocht, heeft hij geld geleend. De bank kan dat doen, omdat je je huis als onderpand geeft. Dat betekent dat als je je hypotheek niet betaalt, de bank je huis mag verkopen. Zo krijgt de bank altijd zijn geld terug. Maar nu heeft die mijnheer een probleem. Want de waarde van zijn huis is gedaald. Als deze mijnheer zijn hypotheek niet meer kan betalen, bijvoorbeeld omdat hij zijn baan kwijt raakt, kan de bank zijn huis wel verkopen. Maar het levert dan niet meer genoeg geld op om de lening af te lossen. Die mijnheer moet dan nog steeds geld aan de bank betalen, terwijl hij ook geen huis meer heeft.
Z: Vervelend.
V: Dat is inderdaad vervelend. Er zijn op dit moment veel mensen die daar last van hebben.
Z: Waarom is de waarde van zijn huis gedaald?
V: Dat heeft met vraag en aanbod te maken. Als veel mensen een nieuw huis willen kopen, gaat de prijs omhoog. Nu willen, door de financiƫle crisis, weinig mensen een huis kopen en daalt de prijs.
Z: Een beetje hetzelfde als die mijnheer op de beurs?
V: Ja, daar lijkt het op. Er zijn alleen twee verschillen met beleggen, tenminste met verstandig beleggen. Ten eerste is het niet verstandig te beleggen met geleend geld. Maar dat gebeurt bij hypotheken dus wel. Je leent geld om iets te kopen waarvan de waarde kan stijgen, maar ook kan dalen. Ten tweede is het verstandig om je geld te beleggen in dingen die je snel weer kunt verkopen. Als de prijs dan daalt, of je denkt dat die gaat dalen, kun je de boel snel verkopen en loop je dus minder risico. Maar met huizen gaat dat moeilijker, want waar moet je dan in wonen? En je wilt ook niet ieder jaar verhuizen.
Z: Hoe komt het dan dat iedereen het toch doet, beleggen in je eigen huis?
V: Dat komt doordat de huizenprijzen tientallen jaren alleen maar omhoog zijn gegaan. 
Z: Maar nu niet meer?
V: Nee, nu dalen de prijzen al een paar jaar. Dat is flinke pech voor mensen die een huis hebben.
Z: Ja, als je huis echt overstroomt, is dat ook pech. Maar daar kun je je tegen verzekeren. Kun je je dan niet tegen de waarde daling van je huis verzekeren?
V: Haha, dat is een goede vraag en eigenlijk best een goed idee.

dinsdag 3 september 2013

Actie!

Afgelopen zaterdag in het NRC de gebruikelijke Opinie&debat bijlage. Deze keer met als thema "De Angst van Nederland".

In het redactioneel commentaar een stukje over het effect van angst op de manier waarop wij denken. Het maakt ons doemdenkers. Optimisten hebben het moeilijk. Maar we hebben optimisten nodig om te ondernemen, om te economie weer op gang te brengen.

Het lijkt een beetje op wat Rutte laatst zij, maar dan in spiegelbeeld. Hij zij: we moeten weer spullen gaan kopen. Maar het is: we moeten weer spullen gaan maken.

Maar hoe krijg je mensen zo ver om ook echt te gaan ondernemen. Doet me denken aan een hoogleraar economie, die ik deze week op de radio hoorde. Die sprak over z.g. Nudge Teams die ze in Engeland hebben. Een voorbeeld: mensen willen wel zonnepanelen zetten, maar hebben geen zin in al dat gedoe (o.a. de zolder opruimen). Oplossing: help ze de zolder opruimen.

De nudge teams gaan uit van 4 principes:
1. Maak het makkelijk
2. Vraag aandacht
3. Focus op het sociale (voorbeeld figuren, zichtbaar maken wat de buren en vrienden doen etc.)
4. Zorg voor een goede timing

Als we dit vertalen naar het promoten van ondernemerschap:
1. Maak het makkelijk
- weinig administratieve rompslomp
- coaching door ervaren ondernemers
- met behoud van uitkering
2. Vraag aandacht
- laat zien wat er kan
- laat zien dat de risico's vaak niet groot zijn 
3. Focus op het sociale
- toon mooie voorbeelden
- breng ondernemers op lokaal niveau met elkaar in contact
- breng ondernemers die elkaar aanvullen met elkaar in contact (de ideeenman en de oplossingenman; de maker en de verkoper etc.)
4. Zorg voor goede timing
- laat zien dat je nu moet instappen, omdat de markt de komende jaren weer gaat aantrekken. Nu kun je een voorsprong opbouwen.
- je mag dit jaar je uitkering houden. als het succesvol is, betaal je dat de komende drie jaar stapgewijs terug.

KORTOM: we moeten gewoon weer wat gaan doen, in plaats van bij de pakken neerzitten